انقلاب نه یکشبه رخ میدهد نه با اراده گروهی خاص؛ فرایندی پیچیده است و نیاز به شرایط تاریخی خاصی دارد. این بدان معنا نیست که وقتی امکان انقلاب نیست، اصلاحات لزوماً ممکن است. موقعیتهایی وجود دارد که نه انقلاب محتمل است نه اصلاحات. این موقعیتِ رکود سیاسی میتواند سالها یا دههها به طول انجامد و سرانجام با انفجاری درونی - شبیه وضع کنونی سوریه - تغییر یابد یا با حمله نظامی بیرونی - شبیه پایان نظام صدام حسین در عراق.
تنها خواستنِ اصلاح نظامی سیاسی و حتا تلاش برای آن، نظام سیاسی را به
تغییری تدریجی و مسالمتآمیز وادار نمیکند. اصلاحات هم مانند انقلاب
رویدادی پیچیده است و کامیابی به آن به عوامل بسیاری بستگی دارد. به ویژه،
نقش بنیادین حکومت را در مجال دادن به انقلاب یا اصلاحات نباید نادیده
گرفت...
در ادامه...